kaklamanakis th

«Ο Τσοχατζόπουλος με έκοψε από την πρώτη μου ολυμπιάδα»

Ωστόσο, πίσω από αυτά υπάρχει ο πραγματικός Νίκος Κακλαμανάκης, ένας άνθρωπος που άφηνε πάντα το πάθος να τον οδηγεί - όχι μόνο στους αθλητικούς θριάμβους, αλλά και σε μια ανελέητη, διαρκή σύγκρουση με την εξουσία. Το 1988, με εντολή του Ακη Τσοχατζόπουλου, αποκλείστηκε εντελώς άδικα από τους πρώτους του Ολυμπιακούς Αγώνες. Το 2000, πριν από το Σίδνεϊ, έκανε προετοιμασία με προστασία σωματοφυλάκων, καθώς η επιμονή του να καταγγέλλει δημόσια τα κακώς κείμενα στον αθλητισμό ενόχλησε κάποιους, οι οποίοι τον απείλησαν με τη φράση: «Δεν θα φτάσεις σώος στους Ολυμπιακούς Αγώνες». Παρ' όλ' αυτά, η πορεία του Νικόλα παρέμεινε σταθερά ευθεία, μια ιστιοδρομία προς τα ρομαντικά του όνειρα και τους αγνούς του στόχους - αν και οι σκοτεινές στροφές που ο ίδιος επέμενε να μην παίρνει σε αυτό το ταξίδι θα βοηθούσαν πολύ στην εξήγηση της παρακμής του ελληνικού αθλητισμού.

- Λονδίνο 2012, πρώτοι Ολυμπιακοί Αγώνες από το 1992 χωρίς τη συμμετοχή σου. Πώς νιώθεις γι' αυτό;

Εκανα μια συνειδητή επιλογή: να αφοσιωθώ σε άλλους στόχους ζωής, στην οικογένειά μου. Εντιμο για εμένα είναι να δίνω τα πάντα σε ό,τι κάνω, οπότε ή θα έκανα μια προετοιμασία όπως εγώ νομίζω ότι πρέπει να γίνεται, ή δεν θα το προσπαθούσα καθόλου. Η αλλαγή για εμένα είναι ότι εφέτος δεν πονάω κάπου, διότι σε κάθε προηγούμενη Ολυμπιάδα με κάποιον τρόπο υπέφερα, είτε μόνο ψυχικά όπως το 1988, είτε σωματικά και ψυχικά όπως στις υπόλοιπες πέντε. Βέβαια, στη φετινή διοργάνωση μελαγχόλησα. Με πείραξε που δεν άκουσα τον ελληνικό εθνικό ύμνο σε κάποια απονομή.

- Πώς πιστεύεις ότι φτάσαμε από τα 16 μετάλλια για την Ελλάδα στην Αθήνα το 2004 στα μόλις δύο χάλκινα το 2012;

Ολοι φαίνεται πως αναρωτιούνται τι έφταιξε και φτάσαμε σε αυτό που ονομάζεται «ώρα μηδέν» για τον ελληνικό αθλητισμό, ξεχνώντας ότι μιλάμε για έναν μικρόκοσμο στο γενικότερο πλαίσιο της ελληνικής κοινωνίας. Ως ένα μέτρο είναι λογικό οι έννοιες ολυμπισμός και πρωταθλητισμός να απαξιώνονται, κι αυτό ισχύει για δύο πάρα πολύ σοβαρούς λόγους: ο ένας είναι η οικονομική κατάσταση, η οποία υποτίθεται πως δεν επιτρέπει τέτοιου είδους «πολυτέλειες», και ο άλλος ένα αξιακό σύστημα που παραπαίει, η τάση μιας κοινωνίας που βρίσκεται ένα βήμα από τα Τάρταρα να γκρεμίσει μόνη της τα σύμβολά της. Ο ολυμπισμός, ως έναν βαθμό, είναι ένα από αυτά.

- Πολλοί αθλητές παραπονέθηκαν για τις περικοπές, κάποιοι παλαιότεροι είπαν ότι ούτως ή άλλως στον αθλητισμό ποτέ δεν δίνονταν αρκετά χρήματα, στην πράξη όμως πόσο επηρεάζονται οι επιδόσεις ενός αθλητή μέσα στον αγωνιστικό χώρο;

Σε μια διοργάνωση όπως οι Ολυμπιακοί Αγώνες, αυτό που μπορεί να μεταβληθεί σε έναν αθλητή είναι η ψυχολογία. Δεν είναι ούτε τα σωματικά του χαρακτηριστικά, ούτε οι γνώσεις, ούτε η ευφυΐα του κ.λπ. Ενα παράδειγμα: στο δικό μου αγώνισμα, αυτό που καλούμαι να κάνω είναι να ισορροπήσω πάνω σε μια σανίδα μήκους τριάμισι περίπου μέτρων και πλάτους 75 εκατοστών. Εστω ότι στην προετοιμασία αυτή η σανίδα βρίσκεται σε ύψος 2 μέτρων από το έδαφος. Στους Ολυμπιακούς Αγώνες είναι σαν να βρίσκεται ανάμεσα σε δύο ουρανοξύστες. Η σανίδα είναι ίδια, εγώ είμαι ο ίδιος αθλητής, αλλά οι συνθήκες δεν είναι ίδιες. Εκεί καλούμαι να ακυρώσω το κενό που χάσκει από κάτω μου και να αγωνιστώ. Ας μην υποτιμούμε λοιπόν τους συντελεστές «ψυχολογία» και «ανταλλαγή ενέργειας με τον περίγυρο», διότι αυτά είναι στοιχεία που μπορούν να κάνουν μεγάλη διαφορά. Οταν ξέρεις ότι μπορεί να σε περιμένει ένα Καλλιμάρμαρο γεμάτο κόσμο για να σε αποθεώσει, παίρνεις τεράστια δύναμη. Ακριβώς το αντίθετο ισχύει όταν σκέφτεσαι π.χ. «άλλο ένα σκάνδαλο ντόπινγκ. Πάλι θα βγούμε από την πίσω πόρτα στο αεροδρόμιο, ακόμη κι αν πάρουμε μετάλλιο». Και είναι διαφορετικά όταν νιώθεις να σε πολεμούν οι ξένοι - τότε πωρώνεσαι. Αντίθετα, όταν τα βέλη έρχονται εκ των έσω, από την ίδια σου την πατρίδα, γονατίζεις.

- Το ντόπινγκ ταυτίζεται σε μεγάλο βαθμό με την προσπάθεια δημιουργίας «εθνικού πρωταθλητισμού». Εάν αυτό ισχύει, πιστεύεις ότι ήταν μία από τις πιο σοβαρές πληγές του ελληνικού αθλητισμού; Πρέπει να σκεφτεί κανείς ότι την παραμονή των τριών τελευταίων ολυμπιακών διοργανώσεων είχαμε σκάνδαλα: στην Αθήνα, στο Πεκίνο, στο Λονδίνο - τρίτωσε το κακό, έστω και εάν είναι άδικο να στιγματίζεται ολόκληρη η αποστολή από έναν αθλητή, ή ολόκληρος ο αθλητισμός επειδή ο στίβος ή η άρση βαρών είχαν κρούσματα ντόπινγκ. Το 2004 ο ελληνικός αθλητισμός δεν πρόλαβε να χρεωθεί αυτή την απαξίωση διότι το σκάνδαλο ήρθε στην επιφάνεια ενώ οι Αγώνες είχαν ήδη σχεδόν ξεκινήσει. Παρ' όλ' αυτά, το διαβόητο σχέδιο «Κόροιβος», για οργανωμένο ντοπάρισμα δεκάδων αθλητών που είχε προταθεί σε υπουργό πριν από το 2004, υποτίθεται ότι απορρίφθηκε επίσημα. Απ' ό,τι φαίνεται, όμως, μάλλον υιοθετήθηκε στην πράξη. Η βόμβα του ντόπινγκ έσκασε στα χέρια της ελληνικής κοινωνίας από το 2008 και εξής. Τότε ήταν που κλονίστηκε η έννοια του Ολυμπιονίκη και εμφανίστηκε η τάση του κόσμου να αποκαθηλώσει τα είδωλά του. Αυτή την αποκαθήλωση την κατανοώ, διότι πολλά από τα είδωλα έχουν απογοητεύσει τους Ελληνες, όμως εφαρμόστηκε η λογική του «πονάει χέρι, κόβει κεφάλι» και με αυτόν τον τρόπο την περίοδο 2004-08 μπήκε ταφόπλακα στον ελληνικό αθλητισμό. Θεωρώντας ότι για όλα φταίει το ντόπινγκ, άλλαξε ο αθλητικός νόμος και καταργήθηκαν κάποια ευεργετήματα που απολάμβαναν οι πρωταθλητές. Το αποτέλεσμα ήταν να απογοητευτούν πολλοί νέοι άνθρωποι και να εγκαταλείψουν τον αθλητισμό. Επίσης οι ίδιοι οι Ολυμπιονίκες απαξιώθηκαν, σχεδόν ταυτόχρονα με τα ολυμπιακά ακίνητα που παρέμειναν αναξιοποίητα. Κάπως έτσι ο ελληνικός αθλητισμός έχασε αυτό που εγώ λέω «ενεργειακό νόμισμα».

- Εάν αυτό το ιδεατό ενεργειακό νόμισμα δεν είχε υποτιμηθεί, οι Ελληνες αθλητές θα τα πήγαιναν καλύτερα στο Λονδίνο, παρά την οικονομική κρίση;

Ο ψυχολογικός παράγοντας, η ηθική στήριξη κ.λπ. είναι κρίσιμοι παράγοντες, αλλά δεν λειτουργούν με τον ίδιο τρόπο σε όλους τους αθλητές. Κανείς δεν ξέρει πόσο επηρεάστηκε π.χ. ο Βλάσης Μάρας από την όλη ταλαιπωρία του στην προετοιμασία, από το ότι η Πολιτεία τον άφησε να ψάχνει τα οδοιπορικά του επί χρόνια, δεν είχε θέρμανση στο στάδιο που έκανε προπόνηση, δεν έβλεπε γύρω του ένα χαμόγελο, δεν είχε να περιμένει την αγάπη και την εκτίμηση που είχα εγώ το '96 όταν επέστρεψα με το χρυσό από την Ατλάντα.

- Το 1996 είχες πει ότι η Ελλάδα ζούσε στιγμές αθωότητας πανηγυρίζοντας για τους χρυσούς της Ολυμπιονίκες, τον Δήμα, τον Καχιασβίλι, τον Μελισσανίδη και, βέβαια, εσένα. Το 2004, μετά τη Χρυσή Ολυμπιάδα, σε κάλεσαν να καταθέσεις στην Επιτροπή Διαφάνειας της Ελληνικής Βουλής. Πώς φτάσαμε από το ένα άκρο στο άλλο;

Αυτό που κατέθεσα εγώ στην επιτροπή ήταν κυρίως όλα όσα ήξερα από προσωπική εμπειρία, όλα όσα είχα υποστεί. Διότι το πρόβλημα δεν ήταν το τότε φλέγον ζήτημα Κεντέρη - Θάνου, υπήρχε προϊστορία στο παρασκήνιο του αθλητισμού που οδήγησε στο σκάνδαλο του 2004. Μίλησα για κατάχρηση οικονομικής και πολιτικής εξουσίας ακόμη και στο θέμα του ελέγχου ντόπινγκ, για κατασπατάληση δημόσιου χρήματος στον αθλητισμό, για πλάγιες μεθοδεύσεις. Κατήγγειλα ότι το 1999 η ΓΓΑ απαγόρευσε σε ιδιωτικό τηλεοπτικό σταθμό να μεταδώσει δηλώσεις μου, χρησιμοποιώντας ως μοχλό πίεσης τα ποσά που κατέβαλλε στο συγκεκριμένο κανάλι ο ΟΠΑΠ για διαφημίσεις. Είπα ότι είχα φτάσει να παρακαλώ την πατρίδα μου να μη μου κάνει πόλεμο και να με αφήσει να αγωνίζομαι με την αλήθεια μου. Τη στήριξη την είχα ήδη ξεχάσει.

- Σε τι ακριβώς αφορούσαν οι δηλώσεις σου και κρίθηκαν τόσο επικίνδυνες;

Τόσο εγώ όσο και ο Κώστας Γκατσιούδης επιβεβαιώναμε όσα είχε πει η Ολγα Βασδέκη, χρυσή πρωταθλήτρια Ευρώπης στο τριπλούν. Η Ολγα έλεγε ότι δεν είχε την υποστήριξη της Πολιτείας, ότι δεν έπαιρνε τα χρήματα που της αναλογούσαν κ.λπ. Ο τότε υφυπουργός Αθλητισμού κ. Ανδρέας Φούρας προσπάθησε να την αντικρούσει, όπως όμως απέδειξα, έλεγε ψέματα. Στις δηλώσεις μου έλεγα ότι γινόταν απίστευτη σπατάλη χρημάτων σε επιχορηγήσεις συλλόγων που δεν είχαν τίποτε άλλο εκτός από μια σφραγίδα όπως ο «Αίας», κεφάλαια του αθλητισμού δίνονταν εκτός αθλητισμού, γίνονταν πολυτελή πάρτι για Ελληνες και ξένους παράγοντες εν όψει Ολυμπιάδας 2004, ενώ την ίδια στιγμή οι νόμιμοι αποδέκτες αυτών των χρημάτων, οι αθλητές, έπαιρναν ελάχιστα, και τα έπαιρναν φοβερά καθυστερημένα. Οταν ρώτησα τον σταθμό γιατί δεν μεταδόθηκαν οι δηλώσεις μας ενώ τις είχαν προαναγγείλει, ο αρχισυντάκτης μού είπε χαρακτηριστικά: «Νικόλα, έχω δύο παιδιά να μεγαλώσω και θέλω να το σεβαστείς αυτό, γιατί θα χάσω τη δουλειά μου. Το κόψιμο των δηλώσεών σου έγινε με εντολή ΓΓΑ. Η διαφημιστική δαπάνη του ΟΠΑΠ στο κανάλι, ύψους 1,5 δισ. δραχμών, θα έπαυε εάν παίζαμε τις δηλώσεις σου».

- Η αντιπαράθεσή σου με τον κ. Φούρα ήταν ιδιαίτερα έντονη την περίοδο 1998-99, σε είχε αποκαλέσει «κακό πρότυπο για τη νεολαία» κ.ά. Πού οφειλόταν αυτή η κόντρα;

Εγώ απλώς επέμενα να λέω την αλήθεια: ότι δεν πρέπει να γίνεται κατασπατάληση χρημάτων, ότι ο αθλητισμός είναι πρωτίστως υπόθεση των αθλητών και όχι των πολιτικών. Ομως, σημασία δεν έχει τι λέγεται, αλλά ποιος το λέει και γιατί. Σήμερα όλοι ξέρουμε πόσο διεφθαρμένο είναι το πολιτικό σύστημα και το αποδοκιμάζουμε, τότε όμως ήταν στο απυρόβλητο. Και επειδή εγώ κατήγγειλα τη διασπάθιση του δημόσιου χρήματος στο όνομα του αθλητισμού, με τη γενναία ενίσχυση φορέων όπως π.χ. ο Παγκόσμιος Σύλλογος Ολυμπιονικών που κανείς ποτέ δεν κατάλαβε αν και γιατί υπήρξε, φαινόμουν γραφικός. Σήμερα, δυστυχώς, οι καταγγελίες αυτού του είδους θεωρούνται αυτονόητες.

- Πόσο επηρέασε την αθλητική σου απόδοση η σύγκρουση με τους κρατικούς φορείς;

Στην κορύφωση της καριέρας μου, μετά το χρυσό το 1996, ανάμεσα στα δύο Παγκόσμια Πρωταθλήματα που κέρδισα (Αργεντινή 2000, Αθήνα 2001), ήρθε η Ολυμπιάδα του Σίδνεϊ. Ενώ βρισκόμουν σε προετοιμασία, εμφανίστηκε ένας τύπος που είχε μαγαζιά της νύχτας και μου είπε: «Εχω τον τρόπο μου να μη φτάσεις μέχρι τους Ολυμπιακούς». Απειλούσε ότι θα μου σπάσει τα γόνατα, ότι θα με σκοτώσει. Ζήτησα τη βοήθεια του τότε δημάρχου Αθηναίων, του κ. Δημήτρη Αβραμόπουλου, ο οποίος μου παραχώρησε για κάποια περίοδο άνδρες της προσωπικής του ασφάλειας. Εγώ δεν είχα τη δυνατότητα να προσλάβω σωματοφύλακες. Αλλά τα νεύρα μου δεν άντεξαν. Στο Σίδνεϊ δεν απέδωσα όπως θα ήθελα και αυτό ήταν για εμένα καταστροφικό. Δεν μπορείς να είσαι στα όρια της ανθρώπινης επίδοσης και να μην έχεις καθαρό μυαλό επειδή βάλλεσαι από την ίδια σου την πατρίδα. Ο δικός μου αγώνας δεν ήταν ενάντια στους καλύτερους αθλητές από 40 χώρες του κόσμου, πάλευα ενάντια σε ένα διεφθαρμένο ελληνικό πολιτικό σύστημα.

- Και ποιος κέρδισε;

Θεωρώ πως έχω νικήσει εγώ. Ισως κάποιος να πει ότι έχασα χρόνια από τη ζωή μου, ότι θα μπορούσα να έχω πάρει περισσότερα ολυμπιακά μετάλλια κ.λπ. Δεν συμφωνώ, διότι εγώ διατήρησα την αξιοπρέπεια και την αλήθεια μου. Και, δυστυχώς, το ότι εγώ αναγκάστηκα να σταματήσω να μιλάω δημόσια κόστισε πάρα πολύ ακριβά στη χώρα, διότι οι πιθανές χορηγίες (από τον ΟΠΑΠ κ.ά.) αντί να δοθούν για ενίσχυση των αθλητών, ένας υφυπουργός τις έκανε φίμωτρο σε έναν Ολυμπιονίκη.

- Στο Σίδνεϊ το 2000 τερμάτισες έκτος, όμως στη Σεούλ το 1988 δεν είχες συμμετάσχει καν. Εκείνος ο αποκλεισμός σού είχε στοιχίσει περισσότερο;

Ισως ναι, ίσως όχι. Γιατί το '88 ήμουν ένα 19χρονο παιδί που του τράβηξαν βίαια το χαλί κάτω από τα πόδια του πριν πραγματοποιήσει το μεγαλύτερό του όνειρο. Τι πιθανότητες είχε ένα παιδί που κάποιοι πολιτικοί το στέλνουν στο σπίτι του να επιστρέψει και να κερδίσει; Απειροελάχιστες, όμως σε εμένα συνέβη. Ενάντια σε όλες τις πιθανότητες, είπα ότι το καλό θα νικήσει. Λειτούργησα με τη λογική του συμπιεσμένου ελατηρίου: όσο περισσότερο σε πατάνε μέσα στο χώμα τόσο πιο πολύ θα εκτιναχτείς να βρεις πάλι το οξυγόνο. Και με εμένα έτσι έγινε, γιατί με πίεσαν πολύ βαθιά μέσα στο χώμα. Το 1988 ένας πολιτικός με έλιωσε σαν μυρμήγκι. Εδωσε την εντολή να προτιμηθεί στη θέση μου ένας αθλητής τον οποίον είχα κερδίσει σε δεκατρείς από τις δεκατέσσερις προκρίσεις για την Ολυμπιάδα. Και αυτό το έμαθα μόλις πριν από 7-8 χρόνια, καθώς μου το αποκάλυψε ένας φίλος του τεχνικού συμβούλου της Ελληνικής Ομοσπονδίας Ιστιοπλοΐας, Ηλία Καρώνη. Ο Καρώνης, δυστυχώς, πέθαινε από καρκίνο και, θέλοντας να ελαφρώσει την ψυχή του, εξομολογήθηκε ότι ο αποκλεισμός μου το 1988 «δεν ήταν επιλογή δική μου, ήταν εντολή του Τσοχατζόπουλου. Εγώ δεν μπορούσα να κάνω τίποτα». Απ' ό,τι ακούστηκε, ο Ακης Τσοχατζόπουλος ήταν αδελφικός φίλος με τον πατέρα του αθλητή που τελικά επελέγη.

- Το ότι ήσουν τελικά εσύ που άναψες τον ολυμπιακό βωμό στην Αθήνα το 2004, είχε μια διάσταση συμβολικής εκδίκησης για εσένα;

Πιστεύω ότι όλοι αυτοί οι άνθρωποι που με πολέμησαν, όταν με είδαν να ανάβω τον βωμό, θα πρέπει να είχαν εφιάλτες. Γιατί αυτή για εμένα ήταν η μεγαλύτερη τιμή που μου έχει γίνει, μεγαλύτερη και από το χρυσό μετάλλιο. Ελεγα πάντα ότι τα όνειρά μου φτάνουν το πολύ έως εκεί που μπορεί να φτάσει το χέρι μου - και το χέρι μου φτάνει έως ένα ολυμπιακό μετάλλιο. Δεν φανταζόμουν ποτέ ότι θα μπορούσα να χαίρω τόσο μεγάλης εκτίμησης από τον κόσμο ώστε να ανάψω τον ολυμπιακό βωμό και να γίνω σύμβολο για την πατρίδα μου. Ηταν απίστευτα μεγάλη τιμή. Και ίσως, εκ των υστέρων, να νιώθω ότι όλα όσα αναγκάστηκα να υποστώ, η ψυχική οδύνη, τα ατελείωτα χρόνια της προετοιμασίας, οι κόποι κ.λπ. με οδήγησαν στο να ζήσω ό,τι έζησα. Και δεν πιστεύω ότι το έζησα τυχαία. Είναι πολύ μεγάλη αυτή η στιγμή για να οφείλεται σε μια απλή συγκυρία.

- Από το Λονδίνο το 2012, εκτός από την πίκρα για τις ελληνικές συμμετοχές, τι θα έχεις να θυμάσαι;

Σίγουρα όχι τον Μπολτ με τη φωτογραφική μηχανή και τα πους-απς, γιατί θεωρώ ότι ο Ολυμπιονίκης πρέπει να είναι ταπεινός, όπως ήταν ο άνθρωπος στον οποίον θέλησα εγώ να μοιάσω, ο Στέλιος Μυγιάκης. Ολυμπιονίκης στην πάλη το 1980, ακόμη και όταν ο κόσμος τον σήκωνε στα χέρια, εκείνος κοιτούσε χαμηλά. Οι ήρωές μου σε αυτή την Ολυμπιάδα είναι άνθρωποι σαν τον Σπύρο Λεμπέση, τον Σπύρο Γιαννιώτη, τον Βλάση Μάρα που δήλωσε αμέσως: «Φεύγω για την επόμενη Ολυμπιάδα». Ανατριχιάζω, κλαίω που το ακούω, γιατί εμένα μου πήρε πολύ χρόνο για να πω κάτι αντίστοιχο. Χρειάζεται φοβερή δύναμη μέσα σου για να πεις κάτι τέτοιο. Αλλά αυτό είναι το πραγματικό νόημα στην πιο αγνή του μορφή. Στους Ολυμπιακούς Αγώνες δεν υπάρχουν νικητές και ηττημένοι, υπάρχουν πρωτίστως αγωνιστές.

http://www.protothema.gr

Social Share:
Slide thumbnail4sports Special Offers

banner zeus foils

banner zeus foils

glaridis 4sports surf shop

Τελευταία Posts

windyweek forecasts